Drama jako zen edukacji

Celem dramy jest osiągnięcie zmiany w konkretnym otoczeniu społecznym poprzez stworzenie fikcyjnej sytuacji, wejście w rolę i odegranie jej. 

John Sommers

 

Drama edukacyjna to forma angażującego nauczania, która łączy elementy teatru, dramy i edukacji w celu rozwijania umiejętności społecznych, emocjonalnych i intelektualnych uczniów. Narzędzie to, może stać się kluczowym elementem w nowoczesnym podejściu do edukacji, nie tylko poprzez przekazywanie wiedzy, ale także przez umożliwienie uczniom aktywnego uczestnictwa w procesie uczenia się. W artykule przedstawiamy, czym jest drama edukacyjna, jak wpływa na rozwój uczniów i dlaczego warto je wykorzystywać w różnych etapach kształcenia.

 

Drama edukacyjna to aktywność, która opiera się na angażowaniu uczestników w odgrywanie ról, tworzenie scenariuszy, rozwiązywanie problemów oraz wyrażanie emocji i opinii poprzez działania teatralne. Mogą to być zarówno krótkie inscenizacje, jak i dłuższe projekty, które rozwijają się przez kilka lekcji. Kluczowym elementem dramy edukacyjnej jest interakcja, improwizacja oraz wspólne tworzenie opowieści lub scen, które mają na celu wyjaśnienie lub rozwiązanie określonego problemu.

 

W edukacji drama jest wykorzystywana nie tylko do nauczania konkretnych treści, ale także do rozwijania kompetencji interpersonalnych, kreatywności oraz umiejętności krytycznego myślenia.

 

Jakie korzyści płyną z wykorzystywania dramy ?

 

1. Rozwój umiejętności społecznych

Drama pomaga uczniom w nauce współpracy. Poprzez wspólne odgrywanie ról uczniowie uczą się, jak komunikować się z innymi, jak słuchać i szanować różne opinie oraz jak rozwiązywać konflikty w sposób konstruktywny. Wspólne tworzenie scenek wymaga od uczestników nie tylko zaangażowania, ale także empatii i zrozumienia perspektywy innych osób.

 

2. Rozwój umiejętności emocjonalnych

Odgrywanie ról w kontekście dramy edukacyjnej daje uczniom możliwość przeżywania i rozumienia różnych emocji, co pozwala im lepiej zrozumieć siebie i innych. Uczestnicy dramy mogą wyrażać emocje, które mogą być trudne do ukazania w innych formach nauczania. Dzięki temu uczniowie mają szansę na lepsze zrozumienie swoich reakcji oraz na rozwijanie umiejętności zarządzania emocjami.

 

3. Kreatywność i wyobraźnia

Drama edukacyjna sprzyja rozwojowi kreatywności, ponieważ uczestnicy mają możliwość tworzenia nowych scenariuszy, postaci i sytuacji. Tworzenie opowieści w zespole rozwija wyobraźnię i zachęca do myślenia poza utartymi schematami. Uczniowie uczą się, jak angażować się w proces twórczy, co ma ogromne znaczenie w naukach humanistycznych, ale także w przedmiotach ścisłych, gdzie kreatywność może prowadzić do nowych rozwiązań i odkryć.

 

4. Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych

W dramie edukacyjnej kluczową rolę odgrywa mowa ciała, ton głosu oraz słownictwo. Uczniowie uczą się, jak skutecznie wyrażać swoje myśli i uczucia, jak używać odpowiednich słów w różnych kontekstach, jak zbudować przekonującą narrację i jak współdziałać z innymi w ramach dialogu. Tego typu umiejętności mają zastosowanie nie tylko w szkole, ale również w życiu codziennym, w pracy, czy w relacjach interpersonalnych.

 

5. Wzmacnianie umiejętności rozwiązywania problemów

Często scenariusze dram edukacyjnych bazują na rozwiązywaniu konkretnego problemu lub sytuacji. Uczniowie są zmuszeni do analizy sytuacji, dostrzegania różnych perspektyw, proponowania rozwiązań i przewidywania konsekwencji swoich działań. To rozwija zdolność krytycznego myślenia i podejmowania świadomych decyzji.

 

Przykłady zastosowania dram edukacyjnych:

 

1. W nauce języków obcych

Drama edukacyjna jest doskonałym narzędziem w nauce języków obcych. Dzięki odgrywaniu ról uczniowie mają okazję do praktykowania słownictwa w kontekście sytuacyjnym, co pomaga im utrwalić nowe zwroty i wyrażenia. Nauczyciele mogą proponować różne scenki, takie jak robienie zakupów, wizyty w restauracji czy rozmowy telefoniczne, które uczniowie muszą odegrać w języku obcym. To pozwala na naukę poprzez doświadczenie, co jest często bardziej efektywne niż tradycyjne metody.

 

2. W historii i naukach społecznych

W przedmiotach humanistycznych dramy edukacyjne mogą pomóc uczniom lepiej zrozumieć wydarzenia historyczne oraz procesy społeczne. Na przykład, uczniowie mogą odegrać scenki dotyczące kluczowych wydarzeń w historii, takich jak rozmowy polityczne, debaty, czy wydarzenia z życia codziennego w różnych epokach. To pozwala im nie tylko zapamiętać daty i fakty, ale także poczuć, jak ludzie żyli i myśleli w danym czasie.

 

3. W naukach przyrodniczych

Chociaż na pierwszy rzut oka może się wydawać, że drama edukacyjna nie ma dużego zastosowania w naukach ścisłych, to jednak można z powodzeniem wykorzystywać ją w takich przedmiotach jak biologia, fizyka czy chemia. Uczniowie mogą odgrywać eksperymenty, odgrywać rolę naukowców czy badaczy, co pomaga im lepiej zrozumieć procesy zachodzące w naturze.

 

Wyzwania i ograniczenia dramy edukacyjnej

 

Choć drama edukacyjna oferują wiele korzyści, jej wdrożenie w klasie może wiązać się z pewnymi wyzwaniami. Wymaga to odpowiedniego przygotowania ze strony nauczyciela, który musi zaplanować i zorganizować zajęcia w sposób angażujący, ale i merytoryczny. Ponadto, nie wszyscy uczniowie czują się komfortowo w sytuacjach teatralnych, co może prowadzić do oporu i lęku przed wystąpieniami. Dlatego ważne jest, aby nauczyciel stworzył bezpieczną atmosferę, w której każdy uczeń będzie czuł się akceptowany.

 

 

Drama edukacyjna to niezwykle efektywne narzędzie, które umożliwia uczniom rozwój na wielu poziomach – społecznym, emocjonalnym, intelektualnym i twórczym. Dzięki zastosowaniu elementów teatru, uczniowie mają szansę aktywnie uczestniczyć w procesie nauczania, co sprzyja lepszemu przyswajaniu wiedzy, rozwijaniu umiejętności interpersonalnych i kreatywnych oraz budowaniu pewności siebie. Choć stosowanie dramy wiąże się z pewnymi trudnościami, odpowiednie przygotowanie nauczycieli i otwartość uczniów mogą sprawić, że stanie się to niezwykle wartościowym elementem procesu kształcenia.

 

 

 

Źródło:

1. Sonia Ruszkowska, Drama jako „zen” edukacji. Ciało jako „zen” dramy. Fundacja Edukacji i Kultury Drama Way. 

 - czytaj tutaj